Back
VS: een vredige overdracht van macht?
- In Casu Blog
- 20 Nov 2020
- No comments
Lopende rechtszaken
Maandag 9 november 2020 hebben twee advocatenkantoren namens de Trump-campagne ten minste vier dagvaardingen aanhangig gemaakt die het proces van de verkiezingen bestrijden.[3] De Trouw schrijft dat rechtbanken in Michigan en Georgia – staten die met een totaal van 32 kiesmannen veel gewicht in de schaal hebben gelegd voor Biden – in meerdere rechtszaken de niet-ontvankelijkheid van de Trump-campagne hebben uitgesproken.[4] In Pennsylvania is de Trump-campagne ook aan het procederen. De rechter in kwestie heeft zich op de eerste hoorzitting al sceptisch uitgelaten over de vordering: “Eigenlijk vraagt u deze rechtbank om 6,8 miljoen stemmen ongeldig te verklaren, waardoor u elke kiezer in Pennsylvania de stem ontneemt. Kunt u mij vertellen hoe zo’n uitkomst te rechtvaardigen is?”[5] Amerikanist Koen Petersen vertelt bij Nieuwsuur dat een ommekeer in Pennsylvania wel eens een laatste optie voor Trump kan zijn. De sceptische opmerking van de rechter biedt voor Trump dus een ongelukkig perspectief.
Chaos in de media: een kielzog met verwarring en gissingen
Er is veel onrust in de media; “de postbezorger komt terug op zijn verklaring van geconstateerde fraude”, aldus Trouw op 11 november 2020.[6] “De postbezorger blijft bij zijn verklaring van geconstateerd fraude”, aldus The Washington Times eveneens op 11 november 2020.[7] Fox News presenteert een andere anonieme ‘fraude-getuige’ met verhalen over een mysterieus Biden-busje waarin mensen stembiljetten openen en opnieuw invullen. En ondertussen labelt Twitter de tweets van de zittende president als hij wederom een frauduleuze verkiezing pretendeert.[8] Aan één ding ontbreekt het in ieder geval niet: sensatie.
De media zijn momenteel een charade met (des)informatie die ons oog van de bal houdt. Het gaat immers om de enkele prangende vraag: wat is juridisch gezien de kans van slagen van de claims van Trump? In de krant lees je dat ‘deskundigen stellen dat de juridische strijd van Trump weinig kans van slagen heeft’.[9] Maar hoe zit dat nu precies?
De media zijn momenteel een charade met (des)informatie die ons oog van de bal houdt. Het gaat immers om de enkele prangende vraag: wat is juridisch gezien de kans van slagen van de claimTrump?
Wat zijn de juridische claims?
Om een paar claims te noemen. In de dagvaarding van de rechtszaak in Pennsylvania is aangegeven dat “blijkt uit talrijke beëdigde verklaringen dat de Biden-campagne zich schuldig heeft gemaakt aan een flagrante schending van wetgevende mandaten over mail-in ballots”.[10] Daarnaast stellen ze “dat de Trump-campagne geen zinvolle toegang of daadwerkelijke gelegenheid om de mail-in ballots te bekijken en te beoordelen”.[11] Voor het tellen van de mail-in ballots zou onvoldoende bewijs zijn dat deze stemmen op tijd opgestuurd zijn, door het ontbreken van een tijdsstempel op de stemmen.[12] Voor overige claims verwijs ik naar de dagvaarding. Het komt erop neer dat er bij de mail-in ballots, volgens Trumps advocatenleger, onvoldoende openheid en controle is betracht waardoor het risico is ontstaan dat er is gefraudeerd.[13] Geheel toevallig is het niet dat de variant van stemmen per post overweldigend voor Biden waren.
Wat is de kans van slagen?
Na ampel onderzoek wordt duidelijk waarom de deskundigen zo stellig beweren dat Trump met zijn rechtszaken weinig kans van slagen heeft: er is – in zijn geheel – nog geen bewijs geproduceerd.[14] Het ontbreken van bewijzen is nog wel een struikelblok gelet op het (ietwat gesimplificeerde) adagium ‘wie stelt moet bewijzen’. Ik ben geneigd de deskundige in hun prognose te volgen door te stellen dat Trump met zijn rechtszaken niet op magische wijze een juridische ommekeer van de huidige uitslag gaat bewerkstelligen.
Wat gebeurt er namelijk als Trump simpelweg zijn verlies niet toegeeft en zijn macht niet vredig wil overdragen?
Een laatste strohalm
Is de kous daarmee af? Nee, niet persé. Er is een ander mogelijk scenario waarvoor de Amerikaanse grondwet mogelijkheden biedt. Wat gebeurt er namelijk als Trump simpelweg zijn verlies niet toegeeft en zijn macht niet vredig wil overdragen? De CNN-verslaggever Van Jones geeft in zijn TED-talk een constitutioneel doomscenario weer waarin Trump een – juridisch toegelaten – coup zou kunnen plegen op basis van de huidige grondwet in Amerika.
Als er voldoende twijfel is gezaaid over de legitimiteit van de stemmen van burgers tijdens de verkiezingen, komt de kwestie ‘wie wordt president’ namelijk bij het Huis van Afgevaardigden. In het Huis van Afgevaardigden wordt als het ware de verkiezing opnieuw gedaan, waarbij het Huis niet op de verkiezingsuitslag hoeft te letten. Het is alsof de verkiezingen nooit plaats hebben gevonden. Bij deze verkiezing in het Huis worden de stemmen bij delegatie gedaan. Dat houdt in dat de afzonderlijke staten stemmen en niet de individuele gedelegeerden. Deze wijze van stemmen zou voor Trump wel eens heel gunstig kunnen uitpakken. Dat komt omdat de meerderheid van de bevolking in democratische staten woont, maar er in aantallen meer republikeinse staten zijn. Dan zou Trump als Republikein dus in het voordeel zijn. Aan dit scenario wordt weinig aandacht besteed omdat het in de geschiedenis nog nooit zo ver is gekomen. Sinds 1800 heeft iedere verliezer van de verkiezingen namelijk opgegeven in een consession-speech.[15] Deze consession-speech is echter en formaliteit en geen juridische plicht. Doordat het slechts een formaliteit betreft is het dus juridisch mogelijk om een route te bewandelen waar de verkiezingen er niet meer toe doen. Ook Michael Persson, Amerika-verslaggever van de Volkskrant, beaamt dat de strijd nog niet definitief is gestreden.[16] Of Trump het tij daadwerkelijk gaat keren; de tijd zal het leren.
Conclusie
Het blijft dus nog even spannend hoe de overdracht van macht uiteindelijk gaat verlopen. Duidelijk is wel dat het gevoel van verdeeldheid (en de mate waarin zich dat uit) toeneemt in de Verenigende Staten, zowel in de politiek als bij de mensen op straat. Dit is een onwenselijke ontwikkeling. We moeten er samen voor waken dat we niet gaan leven in een wereld waarin je het óf goed óf slecht doet. Waarin je óf wint óf verliest. Waarin de andere kant er niet toe doet als die het niet met je eens is. Waarin je anderen beticht van frauderen, valsspelen of liegen als jij ongelijk dreigt te krijgen. Laten we ervoor zorgen dat we niet in zo een wereld gaan leven. Laten we unificeren in plaats van polariseren. Laten we luisteren naar de ander wanneer die zijn perspectief onder woorden brengt. En specifiek voor Donald Trump: neem een voorbeeld aan de consession-speech van John McCain vlak nadat hij van Barack Obama verloor in 2008.
Laten we unificeren in plaats van polariseren. Laten we luisteren naar de ander wanneer die zijn perspectief onder woorden brengt.
Door: Marijn Geurts