Opgelicht in de zoektocht naar de liefde

Opgelicht in de zoektocht naar liefde

Is deze leuk genoeg? Ja, dan een swipe naar rechts. Deze valt minder in de smaak, links dan maar. Alleen op de bank, al lachend met een vriend of wanhopig op zoek naar de ware liefde. De meeste singles hebben zich er inmiddels wel aan gewaagd, datingapps. Of het nou voor de lol is of enorm serieus, één ding is zeker, je zet de beste foto’s van jezelf online. Een mooi verhaal, met foto’s erbij waar je jezelf het best bij voelt. Nee, een lelijke selfie komt er niet zo snel op. Dat je de beste versie van jezelf erop wil zetten is niet zo gek, iedereen laat zich graag van zijn beste kant zien, al helemaal als foto’s het enige zijn wat je vaak op een datingapp te zien krijgt. Alleen wat nou als het iets verder gaat dan dat? Dat je zo graag leuk wil worden gevonden dat je doet alsof je iemand anders bent. Of dat je het niet doet om leuk te worden gevonden, maar juist om er hele andere dingen mee te bereiken.

Dat ik het heb over catfishing mag inmiddels wel duidelijk zijn. Iedereen heeft er wel eens van gehoord, misschien ben jij er zelf weleens mee in aanraking gekomen. Wat houdt catfishing precies in? Waarom doen mensen het én heeft het eigenlijk ook nog juridische gevolgen?

Catfish?

Een catfish maakt een nepprofiel aan om op die manier mensen te benaderen die online daten, vriendschappen of liefde zoeken. Het is iemand die in werkelijkheid een andere persoon is dan de persoon die hij of zij online zegt te zijn. Ze gebruiken vaak gevonden foto’s op het internet en verzinnen hier een naam bij. Door middel van een verzonnen verhaaltje proberen ze een hele andere identiteit op het internet te creëren. Bij catfishing wordt of een heel nieuw persoon gecreëerd, of mensen gebruiken de bestaande naam en foto’s van anderen. Dit laatste zie je vaak gebeuren bij bekende mensen, van wie natuurlijk veel op het internet te vinden is.¹

Onzeker of oplichting?

Er zijn verschillende redenen voor mensen om zich anders voor te doen op het internet. Zo kan het te maken hebben met onzekerheid. Dat mensen die zich niet op hun plek voelen in de maatschappij, omdat ze het idee hebben dat ze niet aan de schoonheidsstandaarden voldoen. Ze voelen zich onaantrekkelijk, of beschaamd en gebruiken een andere identiteit om op die manier wel aandacht te kunnen krijgen. Het doel is vaak het krijgen van aandacht en in sommige gevallen misschien zelfs wel de liefde. Ondanks dat het niet de bedoeling is, is het vragen van aandacht een redelijk onschuldige reden om gebruik te maken van een nepprofiel. Het wekt zelfs misschien wel medelijden op.²

De andere reden is minder onschuldig en meelijwekkend. Er zijn namelijk ook mensen die gebruik maken van catfishing om mensen te stalken, op te lichten, te pesten of om er geld mee te vangen. Dit laatste is recentelijk enorm naar voorgekomen in de Netflix-documentaire ‘Tinder Swindler’. In deze documentaire verklaren meerdere vrouwelijke slachtoffers dat een man hun voor duizenden euro’s zou hebben opgelicht via de datingapp Tinder.

Dit is dan één uit de media bekend voorbeeld, maar deze manier van oplichting – om zo geld af te troggelen – wordt enorm veel gebruikt. Doordat je een emotionele band met iemand krijgt door het contact via een datingapp, zijn mensen vaak sneller geneigd om geld naar iemand over te maken. Ook al ken je elkaar niet: door het chatten kan het wel voelen alsof je een connectie met elkaar hebt.³

Kan dit alles zomaar?

Catfishing is een manier die gemakkelijk lijkt om mensen op te lichten. Zonder al te veel op te vallen kan je door volledig online te blijven geld van iemand stelen. Je hebt namelijk een nepprofiel, dus hoe kan iemand erachter komen dat jij het was? Fijn voor de oplichters, minder gunstig voor de handhaving. Want: kan catfishing worden bestraft?

‘Ze voelen zich onaantrekkelijk, of beschaamd en gebruiken een andere identiteit om zowel aandacht te kunnen krijgen, op zoek naar aandacht en misschien zelfs wel de liefde.’

Als iemand zich als jou voordoet, dan kan dat onder identiteitsfraude vallen en dat is strafbaar. Er zijn verschillende soorten identiteitsfraude, het creëren van een nieuwe identiteit, als mensen hun eigen ID-gegevens vervalsen of als je de gegevens van iemand anders misbruikt. in het geval van catfishen kan het gaan om het creëren van een nieuwe identiteit of het misbruiken van de gegevens van iemand anders. Ook kan je als iemand gebruikt maakt van jouw foto zonder toestemming kan je terugvallen op het portretrecht. In beide gevallen kan je aangifte doen bij de politie.

Feit blijft, dat het lastig te bewijzen is. Een online profiel is zo gemaakt en dus ook zo weer offline. Vaak wordt het geld overgemaakt naar een bankrekeningnummer. Fraudeurs weten hier vaak zo feilloos mee om te gaan dat het ook daar lastig is om meer informatie te verhalen over de identiteit van de fraudeur. Daarnaast heb je ook te maken met de online gegevensbescherming, social-media aanbieders mogen niet zomaar informatie over hun gebruikers met anderen delen. De online wereld zit de opsporing van catfishing zeker in de weg.⁴

Niks nieuws

Oplichting is van alle tijden. In dat opzicht niks nieuws zou je denken. Daarnaast is het al een jarenlange truc om je anders voor te doen en zo geld van mensen te krijgen, of ze op welke manier dan ook op te lichten. Het nieuwe gevaar ligt ‘m alleen in het toenemende gebruik van datingapps en social media. Iedereen gebruikt het en lang niet iedereen is altijd even scherp als het aankomt op online contact. Even extra opletten dus als je de volgende keer naar rechts swiped…

Amarins Riemersma

Norton Rose Fulbright

Met meer dan 50 kantoren en 4.000 advocaten staat Norton Rose Fulbright in de top 5 van de grootste advocatenkantoren wereldwijd. Op ons Amsterdamse kantoor werken circa 140 mensen, waaronder 55+ Advocaten, Notarissen en Fiscalisten. Wij geven advies aan toonaangevende en internationale ondernemingen, financiële instellingen en overheden, grotendeels op basis van het Nederlands recht.

Enerzijds ervaar je bij ons dagelijks de voordelen van het internationale netwerk en de mogelijkheden die daarbij komen kijken, anderzijds zijn de teams bij ons relatief compact samengesteld. Mede daardoor vind je bij ons een fijne werkomgeving en ervaar je het beste van twee werelden: complexe, grensoverschrijdende zaken, met de sfeer en vele verantwoordelijkheden van een middelgroot kantoor.

Mogelijkheden
Ben je benieuwd hoe het is om te werken bij een internationaal advocatenkantoor of sta je aan het begin van je carrière? Bij ons draai je vanaf dag één mee in complexe, grensoverschrijdende zaken. Het is ons uitgangspunt om jou als Student-stagiair(e), Werkstudent of Advocaat-stagiair(e) bij ons dagelijks kantoorleven te betrekken.

Kennismaken?
Naast werk gerelateerde activiteiten, denk aan jurisprudentielunches en trainingen, organiseren we ook allerlei sociale activiteiten zoals borrels, feesten, de jaarlijkse ski trip en andere events waarvoor jij ook bent uitgenodigd als je deel uitmaakt van ons kantoor!

Wij helpen je graag bij het maken van de juiste keuze tijdens een (digitaal) kopje koffie. Ben je geïnteresseerd in een Student-stage, Werkstudentschap of Startersfunctie? Neem dan contact met ons op! Voor vragen of het inplannen van een vrijblijvende kennismaking kun je contact opnemen met Kirsten Menger en/of Jill Kouwenhoven via: [email protected].

1 https://www.bnnvara.nl/kassa/artikelen/catfishing-wat-is-het-en-hoe-voorkom-je-het

2 https://www.vpngids.nl/veilig-internet/cybercrime/catfishing/

3 https://www.parool.nl/nederland/tinder-swindler-ontkent-nederlandse-te-hebben-opgelicht-ik-ben-een-slachtoffer-van-netflix~bb2cccb7/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

4 https://www.politie.nl/informatie/wat-doe-ik-tegen-nepprofielen.html

5https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/identiteitsfraude/identiteitsfraude-en-criminaliteit

Opgelicht in de zoektocht naar liefde

Voetnoten