Pilletje voor de concentratie

Lees verder

Bijna elke student kent het middel ritalin wel. Een pilletje tijdens het studeren? In de bibliotheek wordt er niet van opgekeken. Ritalin is een medicijn bedoeld voor mensen met Attention Deficit (Hyperactivity) Disorder (hierna: ADHD). Studenten gebruiken het om hun concentratie te verbeteren en zo hun studieresultaten op te krikken. Bij een steekproef uit 2015 werd geconcludeerd dat ruim 1 op de 10 studenten wel eens een pilletje heeft geslikt om zich beter te kunnen focussen op de studie. Bij 60 procent van deze groep ging het om ritalin.1

Methylfenidaat

De werkzame stof in ritalin is methylfenidaat. Methylfenidaat is ook terug te vinden in andere middelen, zoals medikinet en concerta. Die twee laatstgenoemde middelen hebben een soortgelijke werking op de concentratie als ritalin. Onder HBO- en WO-studenten groeit de groep die deze middelen gebruikt om hun studieresultaten te verbeteren. De risico’s en nadelen die aan deze middelen kleven zijn nog niet volledig in kaart gebracht.2

Een verbeterde concentratie is een van de voordelen waar methylfenidaat om bekend staat. Dit zou ook werken voor mensen zonder AD(H)D. Daarnaast zouden niet-AD(H)D’ers zich er ook zeer opgewekt door kunnen voelen. Iets dat vergelijkbaar is met de werking van speed.3

Handel

In het Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappers uiten zorgprofessionals hun vermoeden dat er onder studenten grootschalig wordt gehandeld in methylfenidaat. “Nou, het is overal verkrijgbaar. Via mensen die het voorgeschreven krijgen, je kan het via internet bestellen, er is gewoon een zwarte markt voor. Soms was ik weleens bang dat studenten er zelf in handelen”, reageert één van de ondervraagde zorgprofessionals.4

Strafbaar

De handel in methylfenidaat is strafbaar gesteld in de Opiumwet. Doorverkoop buiten de apotheek om is strafbaar. Hoewel het gebruiken niet strafbaar is, is het kopen of aanwezig hebben van methylfenidaat dat wel. In een uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland wordt een hogere straf opgelegd dan het Openbaar Ministerie had geëist.5 Dat geeft aan dat rechters de illegale handel in methylfenidaat zeer ernstig vinden.

Gezondheidsrisico’s

Naast dat het gebruiken van ritalin strafbaar kan zijn, kleven er ook gezondheidsrisico’s aan het medicijn. Zo is er een kans op verslaving. Daarnaast kan het zorgen voor hartkloppingen, slapeloosheid en verlies van eetlust. Ook kan het in combinatie met zwaar alcoholgebruik zeer gevaarlijk zijn.6

Werkzaamheid

Daarnaast bestaan vragen over de werkelijkheid van methylfenidaat bij gezonde volwassenen zonder een AD(H)D-diagnose. Er zijn wat kleine positieve resultaten gevonden voor de werking van cognitieve prestaties. Hierbij gaat het om de concentratie en het verwerken van informatie.7 Waarom zou je gezondheidsrisico’s willen lopen voor een minimale verbetering van studieprestaties? Dat is een afweging waar veel studenten niet bij stil lijken te staan.

Zorgelijk

In het Parool geeft een huisarts aan dat het gebruik en de handel in pillen nauwelijks te controleren valt.8 In het onderzoek uit het Tijdschrift van Gezondheidswetenschappers raden zorgprofessionals aan dat het gebruik van methylfenidaat beter gemonitord wordt. Dat kan helpen om het misbruik ervan te voorkomen. Een jaarlijkse evaluatie en het niet meer blindelings uitvoeren van herhaalrecepten zouden hieraan kunnen bijdragen.9

Bas van Houttum

Voetnoten

[1] NRC, 10 april 2015.

[2] Van der Heijde, Van den Berk & Vonk, ‘Ervaringen en visies van professionals over gebruik en misbruik van methylfenidaat door studenten in het hoger onderwijs’, p.2.

[3] Trubendorffer.nl.

[4] Van der Heijde, Van den Berk & Vonk, ‘Ervaringen en visies van professionals over gebruik en misbruik van methylfenidaat door studenten in het hoger onderwijs’, p. 6.

[5] Rb. Noord-Nederland 21 april 2022,  ECLI:NL:RBNNE:2022:1356.

[6] Het Parool, 5 februari 2020.

[7] Bakker, van den Berk & van der Horst, 2022, p. 6-10.

[8] Het Parool, 5 februari 2020.

[9] Van der Heijde, Van den Berk & Vonk, ‘Ervaringen en visies van professionals over gebruik en misbruik van methylfenidaat door studenten in het hoger onderwijs’, p.7.

Video
Delen

Uw naam

E-mail

Naam ontvanger

E-mail adres ontvanger

Uw bericht

Verstuur

Share

E-mail

Facebook

LinkedIn

Contact

Verstuur

Aanmelden

Meld aan