Voor drugs moet je in Amsterdam zijn. Of tenminste, dat is hoe veel toeristen het zien. In de binnenstad is op bijna elke hoek van de straat een coffeeshop te vinden, terwijl je over straat loopt komt de geur van wiet je tegemoet. Van grote uithangborden waarop de coffeeshops vanaf ver zijn te spotten tot souvenirs vol met cannabisblaadjes: Amsterdam heeft het wereldwijde imago van een drugsstad. Toerisme leidt tot inkomsten en werkgelegenheid, maar het kent ook een andere kant. Want, wat als de toeristen alleen komen om een jointje aan de grachten te roken? Overheersen de nadelen dan ten opzichte van de voordelen?
Drugstoerisme
Voor de grote stroom toeristen die voor de coffeeshops naar Amsterdam komen is inmiddels het begrip ‘drugstoerisme’ ontstaan. Groepen die naar de stad komen om wiet in te kopen en dagenlang joints te roken. Inmiddels tot grote ergernis van veel Amsterdammers. Het zijn niet alleen de toeristen die overlast veroorzaken. Ook straatdealers zorgen voor overlast. Zoals Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam zegt: ‘Veel van de grote problemen in de stad worden gevoed vanuit de cannabismarkt’.1
Tijd voor verandering
Dat Amsterdam aardig veel last heeft van dit alles is een probleem wat al langer bekend is. Begin vorig jaar was het volgens Femke Halsema tijd voor een plan van aanpak. Er moet een zogeheten ‘ingezetenencriterium’ komen. Door dit criterium zouden alleen Nederlanders nog wiet kunnen kopen in Amsterdamse coffeeshops. Daarnaast wil Halsema proberen de markt te verkleinen en controleren door een keurmerk in te voeren. Voldoe je als coffeeshop aan dit keurmerk? Dan mag je een grotere handelsvoorraad hebben en wordt er bij overtredingen minder hard opgetreden. Allemaal maatregelen om zo te zorgen voor enige vorm van regulering.2
Die regulering is lastig. Nederland kent namelijk een gedoogbeleid op het gebied van cannabis. Hierdoor mag je wel drugs verkopen in coffeeshops (niet aan minderjarigen en alleen softdrugs), maar het maken en in voorraad houden ervan is verboden. Dit zorgt al jaren voor lastige situaties en discussies. Want hoe kan je logisch aan iemand uitleggen dat je legaal mag verkopen, maar het alleen illegaal kan verkrijgen? Deze problematiek zorgt natuurlijk ook voor een lastigere bestrijding van de drugshandel, en al helemaal in Amsterdam, waar deze zich in overvloed bevindt.3
Toeristen welkom
Inmiddels blijkt dat het voorstel voor het ingezetenencriterium en het keurmerk niet wordt gezien als oplossing voor de problematiek. Veel gemeenteraadsleden zijn bang dat het juist de criminele handel nog meer in de hand werkt. Het is nu al geen probleem om het op straat te kunnen kopen, en die vraag zal door deze regel alleen maar groter worden.4
Inmiddels is dit voorstel een jaar geleden ingediend en ondanks dat het weinig steun vond in de gemeenteraad, blijft Amsterdam bezig met deze problematiek. In mei dit jaar gaat er een blowverbod in voor op de Wallen. Hopelijk biedt dit soelaas. Ook is de gemeente aan het kijken wat er juridisch mogelijk is om een afhaalverbod van softdrugs in te stellen op bepaalde tijden of een blowverbod rond coffeeshops.5
‘Zoals Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, zelf zegt: ‘Veel van de grote problemen in de stad worden gevoed vanuit de cannabismarkt’.’
Blijvende problematiek
Het blijft schommelen tussen de verschillende belangen en keuzes. Helemaal verbieden brengt op het eerste zicht een rustige en veilige omgeving met zich mee, maar zoals gezegd is de angst voor extra straatverkopers en de hierbij toenemende onveiligheid groot. Intussen worstelt de gemeenteraad met maatregelen die wel en niet wettelijk opgelegd kunnen worden. Hoe zorg je er als gemeenteraad voor dat alle partijen tevreden blijven én je binnen de kaders van je bevoegdheden blijft handelen? Een vraag die nog een flinke tijd op de agenda van de Amsterdamse gemeenteraad blijft staan. Het imago van Amsterdam als drugsstand zal nog lang aan de stad blijven kleven.
Amarins Riemersma
