Corona en continuïteit:
Ondernemers tussen wal en schip

 

 

Lees verder

Al meer dan twee jaar is de wereld in de ban van het coronavirus. Voor het eerst dook het virus op in China en verspreidde zich daarna in snel tempo over de hele aardbol. Op 27 februari 2020 werd COVID-19 voor het eerst bij een Nederlandse patiënt vastgesteld. Sindsdien heeft de regering vergaande maatregelen genomen om het virus in al zijn varianten in Nederland te bestrijden. Dit had grote gevolgen voor de economie. Meer dan 60.000 ondernemers in Nederland kampen met forse belastingschulden en hebben hun eigen vermogen (vaak: pensioen) grotendeels zien verdampen tijdens de coronacrisis.1 Zij moesten op last van de overheid de deuren sluiten en betalen nu de rekening van de crisis. “Corona kan dan wel voorbij zijn, maar we kunnen dit niet ineens zien als ondernemersrisico”, concludeerde voorzitter Jacco Vonhof van MKB-Nederland in een gesprek met NU.nl.

Wat betekent armoede in termen van mensenrechten?

Het recht op een behoorlijke levensstandaard en bescherming tegen armoede en sociale uitsluiting zijn fundamentele mensenrechten. Een langdurig tekort aan financiële middelen kan op zichzelf al problematisch zijn vanuit het oogpunt van de rechten van de mens. Het recht op een behoorlijke levensstandaard betekent dat er voldoende inkomensondersteuning moet zijn om armoede te voorkomen. Armoede raakt ook aan andere mensenrechten, zoals het recht op gezondheid, huisvesting en onderwijs. Bij het vormgeven van de herstelmaatregelen en de maatregelen om de effecten van een eventuele economische crisis te dempen, is het dan ook belangrijk dat mensenrechten worden getoetst en in acht genomen.

Steunpakket vanuit de Rijksoverheid

Vanuit de Rijksoverheid zijn er maatregelen opgezet ter ondersteuning van ondernemers en ondernemingen die negatieve economische gevolgen ondervinden van de coronamaatregelen. De bekendste van allemaal: Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (hierna: NOW). Indien een ondernemer personeel en minimaal 20% minder omzet heeft door de coronamaatregelen, kon deze ook de loonsubsidie NOW aanvragen.2

In anderhalf jaar tijd heeft de overheid via die regeling maar liefst 26 miljard euro aan subsidie gegeven aan bedrijven in nood, om zo hun personeel door te kunnen blijven betalen. En niet zonder succes, zo blijkt. De vrees was dat de crisis tot een gigantische werkloosheidspiek zou leiden, maar die is volledig uitgebleven. Er staan ongeveer net zoveel mensen langs de kant als voor het begin van de pandemie. Het NOW-voorschot moet (deels) worden terugbetaald indien er meer omzet werd gedraaid dan verwacht in de periode waarvoor de NOW was aangevraagd. De andere onmisbare hulp voor ondernemers was de Tegemoetkoming Vaste Lasten (hierna: TVL). Indien een ondernemer minder omzet had door de coronamaatregelen, kon deze mogelijk de TVL aanvragen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Vaste lasten zijn bijvoorbeeld huur, verzekeringen en abonnementen. Het subsidiepercentage van de TVL is 100%. De regeling kostte de staat een slordige 10 miljard euro.3 Naast de bekendste regelingen tuigde de overheid nog een aantal steunmaatregelen op. Zoals de Tozo (bijstand van ondernemers) en de TONK (steun voor mensen die de huur niet meer konden betalen). Alles bij elkaar trok de overheid bijna 80 miljard euro uit om de pandemie en de gevolgen daarvan in te perken. Ook niet te onderschatten is het belastinguitstel voor ondernemers. In totaal wordt ruim 40 miljard euro aan belastingen nog even niet betaald, om meer financiële lucht te krijgen.4

Ondernemers niet ruimhartig gecompenseerd

Ondanks het giga steunpakket van de overheid is de schade bij ondernemers groot. Het gaat om ongeveer 40 miljard euro aan schulden en nog eens 10 miljard euro aan verdampt eigen vermogen.5 De verschillende steunpakketten hebben vertrouwen gegeven aan het begin, maar het is niet zo dat ondernemers ruimhartig zijn gecompenseerd. Veel vaste lasten hebben zij zelf moeten betalen. Zo kunnen bijvoorbeeld niet alle ondernemers gebruikmaken van de Tegemoetkoming Vaste Lasten, aangezien daarvoor een omzetverlies van minimaal 30 procent is vereist. In de praktijk blijkt dat er ondernemingen zijn die tussen wal en schip raken en geen of onvoldoende ondersteuning vanuit de bestaande regelingen krijgen. Ondernemers die in 2019 met hun zaak zijn gestart lopen nog altijd TVL-steun mis. Met name horecabedrijven worden hierdoor getroffen. Het gaat om honderden ondernemers waarvan hun TVL-steun nul euro bedraagt, blijkt uit navraag van BNR bij Koninklijke Horeca Nederland en ondernemersvereniging ONL.“De overheid heeft een morele verantwoordelijkheid om ondernemers niet te laten vallen. Dat hebben ze voor een groot deel van de ondernemers ook niet gedaan, maar er is een kleine groep die onterecht geen steun heeft gehad. “In mijn ogen zijn dat de

vergeten ondernemers,” zegt initiatiefnemer Kevin de Krieger van ikvalbuitendeboot.nl, een community voor ondernemers die TVL-steun mislopen en hierdoor ‘buiten de boot vallen’.  Bij elke regeling vallen er mensen uit de boot, maar deze groep is wel heel groot. Er zitten ook veel schrijnende gevallen bij volgens voorzitter Robèr Willemsen van Koninklijke Horeca Nederland (KHN).6 De oplossing is moeilijk maar we kunnen onze ogen niet sluiten. Dit vergt maatwerk en dat betekent dat het veel tijd en geld kost om het op te lossen.

Nieuwe toeslagenaffaire in de maak?

De overheid erkent de problemen, maar er is geen oplossing. Ze geven aan het niet te kunnen uitvoeren en dat is een slecht excuus. Daarmee laat je de zorgplicht voor deze ondernemers liggen. Als er geen maatregelen worden genomen om deze ondernemers te helpen, voorspel ik dat we binnen de kortste keren een nieuwe toeslagenaffaire hebben.

Roos Postma

Voetnoten

1 NU.nl, ‘MKB-voorzitter: Tienduizenden ondernemers hebebn forse schulden’, geraadpleegd op: https://www.nu.nl/economie/6184746/mkb-voorzitter-tienduizenden-ondernemers-hebben-forse-schulden.html.

2 Rijksoverheid, ‘Informatie voor vaststelling NOW’, geraadpleegd op: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-financiele-regelingen/overzicht-financiele-regelingen/now.

3 Kvk.nl, ‘TVL: tegemoetkoming vaste lasten’, geraadpleegd op: https://www.kvk.nl/corona/tvl-tegemoetkoming-vaste-lasten/.

4 Rtlnieuws.nl, ’80 miljard naar coronasteun, maar deze ondernemers kregen niets’, geraadpleegd op: https://www.rtlnieuws.nl/economie/artikel/5257185/ondernemers-einde-noodsteun-buiten-de-boot-miljarden.

5  Rtlnieuws.nl, ’80 miljard naar coronasteun, maar deze ondernemers kregen niets’, geraadpleegd op: https://www.rtlnieuws.nl/economie/artikel/5257185/ondernemers-einde-noodsteun-buiten-de-boot-miljarden.

6 Bnr.nl, ‘Geen coronasteun voor honderden ondernemers’, geraadpleegd op : https://www.bnr.nl/nieuws/ondernemen/10467783/geen-coronasteun-voor-honderden-ondernemers#:~:text=Bij%20elke%20regeling%20vallen%20er.

Video
Delen

Uw naam

E-mail

Naam ontvanger

E-mail adres ontvanger

Uw bericht

Verstuur

Share

E-mail

Facebook

LinkedIn

Contact

Verstuur

Aanmelden

Meld aan