Zware zaken op Groningse grond voor de rechter

Groningen, een stad waar stadjers en studenten samenleven, waar kroegen zelf bepalen hoe laat ze de deuren dichtgooien en waar ik al bijna vier jaar vrij en onbezorgd woon. Onveilig heb ik me hier nog nooit gevoeld, maar dat betekent natuurlijk niet dat er nooit wat gebeurt. De laatste paar maanden zijn er incidenten voorgekomen die in schril contrast staan met onze normaal zo rustige, vriendelijke stad. Denk bijvoorbeeld aan de schietpartij in de Korrewegwijk waarbij een student verlamd raakte. Of het incident op de Grote Markt, waarbij een man met zijn auto dreigde in te rijden op de politie waarna de agenten schoten losten. Toch is geweld in Groningen niet aan de orde van de dag. Daarom vertel ik je vandaag over drie zaken die zich in Groningen afspeelden en waarbij de rechter heeft geoordeeld.

Jumbo-bomber: half miljoen

In de periode van mei tot oktober 2015 wordt de supermarktketen Jumbo afgeperst. Jumbo wordt gedwongen 2000 bitcoins te betalen. Op dat moment is een bitcoin nog niet zoveel waard als nu, maar om een beeld te schetsen: op 5 oktober 2015 was de waarde van een bitcoin ongeveer €245.¹ De waarde van bitcoins fluctueert nogal, maar de Jumbo werd toen afgeperst voor ongeveer een half miljoen euro. Meerdere keren werden er brieven verstuurd door de dader, in gebrekkig Engels worden de bitcoins gevraagd met als dreigement dat er bommen worden geplaatst bij verschillende vestigingen die afgaan als er niet op tijd wordt betaald. De keten geeft geen gehoor aan de dreigementen. Bij de Wilhelminakade en het Overwinningsplein in Groningen zijn inderdaad bommen geplaatst. Bij de laatste heeft zelfs een explosie plaatsgevonden. De dader, Alex O., wordt in juni 2016 veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf.

Hij gaat in hoger beroep, wat niet voordelig uitpakt voor hem. Het hof is ervan overtuigd dat hij de dader is. Er is overtuigend DNA-bewijs, de kookwekkers die in de bommen werden aangetroffen zijn aangeschaft door de verdachte, de grondstoffen om de explosieve stof TATP te maken worden aangetroffen in zijn woning en zo is er nog meer bewijs. Uiteindelijk wordt hij veroordeeld voor poging tot afpersing, poging tot én daadwerkelijk een ontploffing teweegbrengen terwijl dat levens in gevaar had kunnen brengen. De acht jaar gevangenisstraf worden er tien, omdat het hof van mening is dat gezien ‘de bijzondere ernst van de feiten, waarbij mede de strafoplegging in andere zaken in aanmerking genomen wordt’, de acht jaar niet voldoende is. De dader bleek namelijk al eerder veroordeeld te zijn geweest tot tien jaar gevangenisstraf in een andere zaak. Daarnaast moet de dader schadevergoeding betalen aan Jumbo.²

Schedelbasisfractuur voor studievriend

Een vechtpartij die uitloopt op zwaar lichamelijk letsel voor het slachtoffer. Op 27 oktober 2017 heeft een jongen van 20 jaar zijn studiegenoot zo toegetakeld dat hij is veroordeeld voor poging tot doodslag. Door een klap met zijn vuist is het slachtoffer gevallen, waarna de dader met zijn voet hard tegen zijn hoofd schopte. Het slachtoffer belandde in het ziekenhuis en zijn gezicht moest met een operatie worden gereconstrueerd. De rechter oordeelt dat het gebruik van dit geweld ook had kunnen leiden tot de dood van het slachtoffer. Daarnaast is het volgens de rechter algemeen bekend dat gewelddadige gebeurtenissen grote impact hebben op slachtoffers, zeker omdat de twee al jaren vrienden zijn en het incident uit het niets kwam voor het slachtoffer. Ook rekent de rechter het de verdachte aan dat hij wist dat hij een agressieprobleem heeft dat door het gebruik van alcohol verergert. In het verleden heeft ook al eens een incident plaatsgevonden waarbij ook alcohol in het spel was.

Toch heeft de verdachte er weer voor gekozen om veel alcohol te drinken, hetgeen heeft bijgedragen aan dit incident. Voorwaardelijke opzet wordt vastgesteld. De verdachte heeft het slachtoffer willens en wetens blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat de dood als gevolg zou intreden. Er wordt opgemerkt dat er rekening wordt gehouden met het feit dat de dader aan het begin van zijn volwassen leven staat en de consequenties daarvan ook een grote impact op zijn leven hebben. Toch vindt de rechtbank een gevangenisstraf achttien maanden passend, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Er zijn naast de algemene voorwaarden, zoals de proeftijd van drie jaar, ook bijzondere voorwaarden verbonden aan het voorwaardelijke deel. De veroordeelde jongen moet bijvoorbeeld deelnemen aan een gedragsinterventie en hij moet worden behandeld voor zijn persoonlijke problematiek.³

“Omstanders hebben de schoten gehoord en sommige mensen hebben het slachtoffer buiten op de grond zien liggen, wat veel impact had.”

Doodslag, wapenbezit en cocaïne

Op twintig minuten rijden van Groningen stad, vind je het dorp Foxhol. In januari 2017 was het dorp toneel van een schouwspel met geweld en drugs, met een dode als gevolg. Het slachtoffer zou een halve kilo cocaïne ontvangen van de verdachte. Voor de overdracht hadden ze afgesproken in een huis in Foxhol. Ze wilden echter zonder te betalen weggaan, waarop de verdachte met een semiautomatisch wapen besloot te schieten in de richting van het slachtoffer. Het slachtoffer werd door de kogels getroffen en overlijdt.

Op 19 april 2018 is er uitspraak gedaan in deze zaak. De verdachte heeft zich verweerd door te stellen dat hij handelde uit zelfverdediging, maar dat vond de rechtbank niet aannemelijk. De rechtbank oordeelt dat de verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan doodslag. Het feit dat slachtoffer hem wilde rippen van de cocaïne verandert niet dat de gevolgen van het voorval aan de dader zijn toe te rekenen. Daarnaast is het incident gebeurd in een woonwijk, wat de rechtbank de dader zwaar toerekent. Omstanders hebben de schoten gehoord en sommige mensen hebben het slachtoffer buiten op de grond zien liggen, wat veel impact had. Door het voorhanden hebben van cocaïne met het doel dit verder te verkopen wilde verdachte bijdragen aan verdere verspreiding van de drugs. Ook is de verdachte in het verleden vaker veroordeeld voor strafbare feiten, die voornamelijk te maken hebben met drugs. Hij heeft een drugsverslaving maar heeft hulp om ervan af te komen, niet aangenomen. De rechtbank heeft besloten om een gevangenisstraf van tien jaar op te leggen.⁴

Emelie Wesselink

1. https://dolphiq.nl/blog/geschiedenis-van-bitcoin.
2. Hof Arnhem-Leeuwarden 20 april 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:3737.

3. Rb Noord-Nederland 13 april 2018, ECLI:NL:RBNNE:2018:1347.
4. Rb Noord-Nederland 19 april 2018, ECLI:NL:RBNNE:2018:1440.