We weten allemaal dat het zorgsysteem in Amerika beduidend anders in elkaar zit dan de verzorgingsstaat die Nederland is. Maar hoe zit dit nou precies en waarom zorgt dit voor zoveel commotie de laatste jaren? In dit artikel wordt de basis van dit systeem op een laagdrempelige manier uitgelegd en daarnaast ook de rol die oud-president Obama en president Trump hierin hebben.
De Verenigde Staten kent een complex gezondheidssysteem dat voor Nederlanders nauwelijks te begrijpen is. Het allergrootste verschil met ons gezondheidssysteem is dat de gezondheidszorg in Nederland vanuit de overheid geregeld wordt, terwijl dit in de Verenigde Staten een privéaangelegenheid is. Het is daar zelfs geen grondrecht, geen recht van burgers tegenover de staat. Dit lijkt vanuit onze kijk misschien een slecht geregelde zaak, maar in de Verenigde Staten vindt men de gezondheidszorg zó belangrijk dat deze juist niet door de overheid geregeld zou moeten worden.
Er zijn meerdere opties voor Amerikanen om zich te verzekeren tegen ziektekosten. De meest gebruikte optie is een zorgpremie via de werkgever. In dat geval neemt de werkgever zo’n 80% van de zorgkosten voor zijn rekening. Dit zorgt voor zekerheid bij de werknemers en speelt daarom voor veel Amerikanen een belangrijke rol bij het behouden van een minder leuke baan. Een ander groot deel van de bevolking kan zich verzekeren middels de zorgwet die is ingesteld tijdens de regeringsperiode van President Barack Obama, de ‘Patient Protection and Affordable Care Act’ (PPACA).Op 23 maart 2010 tekende President Obama deze federale wet die ten doel heeft de gezondheidsverzekeringen goedkoper te maken. De Obamacare valt uiteen in een groot aantal regelingen en verplichtingen waaronder Medicare en Medicaid. Medicare is een regeling voor gepensioneerden. Medicaid is een regeling voor de mensen met lagere inkomens, het gaat hierbij vooral om de onderkant van de arbeidersmarkt. Deze laatste zorgwet zorgt ervoor dat een groot deel van de Amerikaanse bevolking (ongeveer 30%) niet zonder zorgverzekering rondloopt. Hiermee komen we ook meteen op de laatste mogelijkheid tot verzekering, namelijk een particuliere zorgverzekering. Mensen die niet onder de Obamacare vallen en geen werkgever hebben die de premie op zich neemt, moeten dit zelf bekostigen. Deze premies zijn vaak peperduur en stijgen in bepaalde regio’s elk jaar.1 Het gevolg hiervan is dat er een hele grote groep Amerikanen onverzekerd rondloopt, namelijk zo’n 8,7% van de bevolking (ter vergelijking: de Verenigde Staten kent 330 miljoen inwoners en Nederland zeventien miljoen inwoners waarvan minder dan 1% onverzekerd is).2
“Het is een regelrechte achteruitgang voor ouderen onder de 65 jaar met lagere inkomens die de zorg hard nodig hebben.”
Ten tweede bestaat er vanuit de PPACA voor bedrijven met meer dan 50 werknemers de verplichting om een verzekering aan te bieden, die onder Trumps zorgwet zou komen te vervallen. De subsidies in de vorm van zorgtoeslag e.d. die Obama heeft ingevoerd zouden ook bijna allemaal afgeschaft worden. De verplichting tot een minimale dekking van bepaalde medische diensten die Obama heeft ingesteld zou niet meer bestaan. Staten mogen deze dekking zelf bepalen of hier geheel van afzien. Het meest ingrijpende punt zou gemaakt worden met de subsidies waarop burgers met lage inkomens recht hebben. De Medicaid, het hulpprogramma voor de armsten, zou namelijk vanaf 2020 afgebouwd worden, waardoor het federale begrotingstekort met 119 biljoen dollar, binnen tien jaar lager zou uitvallen.
Van Obamacare naar Trumpcare?
De op 8 november 2016 gekozen President Trump probeerde onmiddellijk onder luid gejuich van de republikeinen een stokje te steken voor de Affordable Care Act, die stapsgewijs in werking moet treden tussen 2010 en 2020.3 Het nieuwe republikeinse plan, ‘American Health Care Act’ (AHCA), ook wel Trumpcare genoemd, dat de Affordable Care Act had moeten vervangen, sneuvelde echter in maart 2017.4
Het is interessant om enkele verschillen te belichten tussen beide benaderingen van de aanpak van zorgverzekeringen. Obamacare was gestoeld op de verplichting om een zorgverzekering te hebben. Had je deze niet, dan kreeg je een boete. Deze verplichting verviel met de komst van de American Health Care Act. Wie zich verzekerde kreeg een belastingvoordeel. Wie een verzekering opzegde, kreeg bovenop de premie een extra heffing van 30%. Wel was het de bedoeling om de premie te verhogen met 30% wanneer je later alsnog een zorgverzekering afsloot.
In 2016 en 2017 lag het aantal onverzekerden van de Verenigde Staten op 8,8% oftewel 28,5 miljoen personen.5 Inmiddels is dit aantal licht aan het stijgen met in 2018 een percentage van 8,9%.6 De verwachting was dat dit getal veel hoger zou oplopen (met zo’n 23 miljoen mensen) sinds de komst van de American Health Care Act.
Was de Affordable Care Act volledig verdwenen?
Het zou heel wat voeten in de aarde hebben gehad voordat de ‘American Health Care Act’ zou zijn ingevoerd. De ‘American Health Care Act’ zou overigens niet voor iedereen slecht uitpakken, blijkt uit een studie van de Kaiser Family Foundation. Het was in zekere zin een vooruitgang geweest voor de jongere, gezonde Amerikaan. Het was echter een regelrechte achteruitgang voor ouderen onder de 65 jaar met lagere inkomens die de zorg hard nodig hebben. De premieverhoging van 30% bij het langer dan twee maanden onverzekerd rondlopen was met name een zware sanctie voor de tijdelijk werklozen.7 Achteraf gezien blijkt uit de peilingen dat de Trumpcare zeker niet populair was bij de Amerikaanse bevolking.
“Het is nog maar de vraag of deze veranderingen in Nederland überhaupt mogelijk waren geweest rekening houdend met de grondrechten.”
Melissa van der Herberg