Back

Onwaardig om te erven?

  • 8 Nov 2023
  • No comments

Op 7 september verscheen het nieuws van de 64-jarige Yvon K. uit Tilburg die wordt verdacht van het vergiftigen van haar partner. (1) In casu waren een man en vrouw getrouwd. Als de vrouw begint te dementeren schakelt het stel een verzorgster in: Yvon K. Kort na het overlijden van de vrouw krijgen de man en K. een relatie. Twee maanden voor zijn overlijden paste de man, het slachtoffer, zijn testament aan waarin hij K. tot zijn enig erfgenaam benoemde. Het slachtoffer was volgens Omroep Brabant een man met een aanzienlijk vermogen die voor het overlijden van zijn vrouw eigenaar was van een supermarkt. (2) K. zou de man, op dat moment haar partner, dan ook voor de erfenis hebben vergiftigd.

Onwaardigheid

Om te voorkomen dat mensen een erfenis ontvangen van de persoon die zij om het leven hebben gebracht, is artikel 3 in boek 4 van het Burgerlijk Wetboek in het leven gebracht. Dit artikel betreft de situatie waarbij je het recht op een erfenis kan verliezen als je een misdaad begaat ten aanzien van de overledene. Als deze situatie zich voordoet, noem je dit ‘onwaardigheid om te erven’. Het artikel noemt onder andere de situatie dat een persoon die onherroepelijk is veroordeeld, onwaardig is om te erven uit de nalatenschap van de persoon die hij heeft omgebracht.

Geen uitspraak

In de zaak van Yvon K. eiste het openbaar ministerie negentien jaar gevangenisstraf tegen de verdachte. Als de rechter haar zou veroordelen, zou zij dus niet mogen erven van het slachtoffer. Het verhaal kreeg echter een staartje. Twee dagen voordat K. haar vonnis te horen zou krijgen, werd zij dood gevonden in haar woning. (3) Artikel 69 van het Wetboek van Strafrecht zegt dat het recht tot strafvordering vervalt door de dood van de verdachte. Tot een veroordeling van K. is het dus ook niet gekomen. Wat gebeurt er dan met de erfenis van het eerdere slachtoffer? Omdat K. door haar overlijden niet onherroepelijk veroordeeld is, en de uitspraak uit blijft door haar overlijden, is zij in principe erfgenaam op grond van het testament van haar overleden partner. Dit is voor de nabestaanden een vervelende gedachte. Zij zouden misschien nooit de rust krijgen die zij wel hadden gekregen als er een veroordeling geweest zou zijn.

Geen veroordeling?

Dit is niet de eerste keer dat een verdachte zou kunnen erven van de persoon die hij of zij heeft vermoord. Een aantal jaar geleden heeft een man zijn echtgenote om het leven gebracht, toch heeft hij de nalatenschap ontvangen. De man zou zijn echtgenote tijdens een psychose om het leven hebben gebracht. Volgens de rechtbank heeft dit niet geleid tot een strafrechtelijke veroordeling. (4) De rechtbank was van mening dat artikel 3 van boek 4 van het Burgerlijk Wetboek over de onwaardigheid niet ruim uitgelegd mocht worden. Het gevolg hiervan is dat er geen sprake was van een onherroepelijke veroordeling en dat de dader dus mocht erven.

De genoemde gevallen van Yvon K. en de man die zijn echtgenote vermoordde, brengen de moeilijkheid van het Nederlandse erfrecht aan het licht. Artikel 3 van boek 4 van het Burgerlijk Wetboek, dat onwaardigheid om te erven regelt, speelt een cruciale rol in het bepalen van wie wel of niet recht heeft op een erfenis, vooral in gevallen van misdrijven tegen de overledene.

In het geval van Yvon K. hebben we gezien dat haar overlijden voordat een definitieve uitspraak werd gedaan, de situatie compliceerde. Volgens de huidige wetgeving zou ze, omdat ze niet onherroepelijk veroordeeld was, erfgenaam zijn op grond van het testament van haar overleden partner. Dit kan voor de nabestaanden een moeilijke realiteit zijn.

In het andere geval werd duidelijk dat de uitleg van artikel 3 van boek 4 van het Burgerlijk Wetboek niet altijd even makkelijk is. De rechtbank oordeelde dat het artikel niet ruim mocht worden uitgelegd waardoor de dader toch recht had op de erfenis van zijn vrouw.

Wat gebeurt er nu met de erfenis van het slachtoffer? Yvon K. is overleden en kan dus niet meer veroordeeld worden voor het vermoorden van het slachtoffer. Dit zou betekenen dat zij uiteindelijk erfgenaam is. Nu zijzelf ook is overleden, zou de conclusie zijn dat haar erfgenamen uiteindelijk het vermogen van de man zullen erven. Voor de nabestaanden van het slachtoffer is er nog de mogelijkheid om een civiele procedure te starten. De civiele rechter zal dan alle feiten en omstandigheden zelf moeten beoordelen.

redacteur

Juliëtte Janssens
Voetnoten

1. https://nos.nl/artikel/2489639-om-eist-19-jaar-tegen-tilburgse-vrouw-die-wordt-verdacht-van-gifmoord-op-partner

2. https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/4335527/om-yvon-vergiftigde-haar-geliefde-en-moet-19-jaar-de-cel-in

3. https://nos.nl/artikel/2491788-gifmoord-verdachte-dood-gevonden-in-woning-tilburg

4. https://uitspraken.rechtspraak.nl/#!/details?id=ECLI:NL:RBGEL:2022:498

JFV Groningen

Comments

Thank you for your comment. It will be shown after approval.

    There are no comments yet