Steeds meer Nederlandse webshops en winkels doen mee aan – van oorsprong Amerikaanse – actieperioden zoals Black Friday en Cyber Monday. (1) Verder wordt er ook buiten deze perioden veel online geshopt. Zo heeft 74 procent van de Nederlanders boven de twaalf jaar in 2022 een online aankoop gedaan. (2) Met de toename van het aantal mensen dat online winkelt, is ook het aantal misleidende nepkortingen toegenomen. Een fenomeen dat, naast in webshops, ook is terug te vinden in fysieke winkels. Consumenten worden geconfronteerd met ogenschijnlijke kortingen die in de werkelijkheid misleidend zijn. Om deze nepkortingen tegen te gaan, is er recent een wetswijziging geweest. Zo mag een bedrijf bijvoorbeeld niet meer de prijzen verhogen van zijn producten twee weken voor een kortingsactie van 20 euro naar 50 euro. Vervolgens prijst het bedrijf de prijs af: ‘van 50 euro, nu voor 15 euro’. Volgens de nieuwe regels mag dit niet. In dit geval moet er staan ‘van 20 euro, nu voor 15 euro’. (3) Deze wetswijziging komt voort uit de aanpassing van een Europese Richtlijn. [4] In deze blog bespreek ik de nieuwe wetgeving en onderzoek ik of de misleiding van consumenten hiermee uit de lucht is.
Back
Aanbiedingen: goede deal of misleiding?
- 24 Jan 2024
- No comments
Nepkortingen
Nepkortingen verwijzen naar situaties waarin winkels prijzen eerst verhogen om vervolgens kortingen te presenteren die niet daadwerkelijk gunstig zijn voor de consument. Winkels maken vaak gebruik van misleidende nepkortingen om de perceptie van koopjes te creëren en de verkoop te stimuleren. Dit kan variëren van het kunstmatig verhogen van oorspronkelijke prijzen om hogere kortingen te tonen tot het gebruik van countdown-timers om een gevoel van urgentie te creëren bij de klant. (5) Deze praktijken zijn niet alleen misleidend, maar ondermijnen ook het vertrouwen van consumenten.
Wetswijziging
Vanaf 1 januari 2023 zijn er nieuwe regels voor handelaren die adverteren met een ‘van’ en ‘voor’ prijs. De Europese Commissie heeft namelijk een nieuw artikel toegevoegd aan de Richtlijn Prijsaanduiding 98/6/EG. (6) Door deze wijziging moet de aangekondigde ‘van’ prijs de laagste prijs zijn, die de handelaar in de afgelopen 30 dagen voor het product heeft toegepast.
De wijziging is in Nederland doorgevoerd in het Besluit prijsaanduiding producten. Uit art. 5a lid 1 van het Besluit prijsaanduiding producten blijkt dat bij aankondigingen van prijsverminderingen de verkoper de laagste verkoopprijs aangeeft die door hem is toegepast gedurende een periode die niet korter is dan dertig dagen voor de toepassing van de prijsvermindering. (7) Het uitgangspunt is dus dat de korting wordt gegeven op de laagste prijs die werd gerekend in de dertig dagen voorafgaand aan de korting. Daarop zijn er drie uitzonderingen:
– Voor bederfelijke producten;
– Producten die korter dan 30 dagen op de markt zijn;
– Stapelkortingen of progressieve kortingen zijn toegestaan.
De prijs is een van de belangrijkste kenmerken waarop de consument zijn beslissing tot aankoop baseert. Consumenten misleiden met nepkortingen mag daarom niet meer. De consument is beter beschermd met de komst van de nieuwe regels. Doordat de ‘van’ prijs de laagste prijs is uit de afgelopen 30 dagen, is de ‘voor’ prijs een echte korting.
Autoriteit Consument en Markt
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt toezicht of winkels zich ook daadwerkelijk houden aan de nieuwe regelgeving. (8) Voorafgaand aan de invoering van de nieuwe bepaling gaf het ACM aan weinig problemen te zien in de uitvoering en handhaving van deze nieuwe bepaling voor aanbiedingen van webwinkels, omdat deze prijzen te monitoren zijn. Bij fysieke winkels zal dit handhaven lastiger gaan omdat hier slechts gekeken kan worden door middel van steekproeven. Dit probleem kan gelukkig deels ondervangen worden doordat een groot aantal handelaren zowel een online als een offline verkoopkanaal heeft. Hierdoor kan online gecontroleerd worden of de handelaren de verplichtingen naleven.
In het afgelopen jaar is gebleken dat handelaren nog steeds alles eraan doen om hun korting zo goed mogelijk te laten lijken. De wet geldt bijvoorbeeld niet voor adviesprijzen. Deze worden tegenwoordig dan ook veelvuldig ingezet om het voordeel zo groot mogelijk te laten lijken. (9) ‘Een winkelier kan bijvoorbeeld zijn prijs verhogen van 400 euro naar 500 euro, en toch adverteren met 50 procent korting. Als de adviesprijs 1000 euro is, dan mag dat. De winkelier overtreedt de wet dan niet. ‘Daar gaat dus iets mis.’ aldus Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond.
Edwin van Houten, de directeur consumenten bij de ACM geeft aan hard op te treden en zo aan bedrijven te laten zien dat misleidende aanbiedingen niet lonen. (10) ‘We willen gaan handhaven. Dit betekent dat de bedrijven waarbij we een overtreding vaststellen een sanctie krijgen opgelegd. Dat kan een boete zijn van maximaal 900.000 euro per overtreding of een last onder dwangsom.’
Hoewel een deel van de nepkortingen door middel van de nieuwe regelgeving zijn geschrapt, zijn nepkortingen dus nog niet verdwenen. Consumenten moeten blijven uitkijken voor ogenschijnlijke kortingen, ook tijdens actieperiodes als Black Friday en Cyber Monday.
redacteur
Cato Timmermans
There are no comments yet